Ram'in Tanımı, Çeşitleri, Tarihçesi, Özellikleri, Sınıflandırılması, Sorunları

Ramlerle ilgili merak ettiğiniz ve aklınıza takılabilecek hertürlü soru sorun ve çözüm yollarını bu yazımızda bulabilirsiniz. Kısaca veriyolu diye bildiğimiz ramlerin daha detaylı incelenmesine bir göz atalım.

Ram Nedir? Ram’inTanımı

Rastgele erişimli hafıza (İngilizce: Random Access Memory, RAM) mikroişlemcili sistemlerde kullanılan bir tür veri deposudur. Buna karşın diğer hafıza aygıtları (manyetik kasetler, diskler) saklama ortamındaki verilere önceden belirlenen bir sırada ulaşabilmektedir, çünkü mekanik tasarımları ancak buna izin vermektedir.
Bir RAM yongasında her hangi farklı iki veriye ulaşmak için aşağı yukarı aynı süre harcanmaktadır. Buna karşılık disk ve benzerleri okunan verinin başı bulunan noktaya yakınsa az zaman, uzaksa çok zaman harcamakta ve baş konumu sürekli yer değiştirmektedir.
RAM, genellikle bilgisayardaki ana hafıza ya da birincil depo; yükleme, gösterme, uygulamaları yönlendirme ve veri için çalışma alanı olarak düşünülür. Bu tip RAM genelde tümleşik devre biçimindedir. Yaygın olarak hafıza çubuğu veya RAM çubuğu isimleriyle anılır çünkü devre kartı üzerine, küçük devreler halinde, plastik paketleme yardımıyla birkaç sakız paketi boyutundadır. Çoğu kişisel bilgisayarda RAM eklemek veya değiştirmek için yuva bulunur.
Çoğu RAM hem yazılıp hem okunabilir. Bu yüzden RAM sık sık “okunan-yazılan hafıza” ismiyle yer değiştirmiştir. Bu bağlamda RAM, ROM’un tersi, daha doğrusu sıralı ulaşılabilir hafızanın tersi olarak kabul edilir. RAM bellekler genelde (2²) byte şeklinde paketlenmiş olarak piyasada bulunur.

RAM Çeşitleri

Yazılabilir RAM’in modern çeşitleri, bilgileri genellikle ya disket içinde (SRAM(statik RAM)gibi) ya da bir kondansatör içinde (DRAM( dinamik RAM), EPROM, EEPROM, usb gibi)depo eder. Bazı çeşitleri, rasgele hataları ortaya çıkarmak ve doğrulamak için eşlik biti veya hata düzeltme kodları kullanır. RAM’in salt okunur tipi olan ROM,RAM yerine kalıcı-devre dışı seçilmiş transistor sağlamak için metal kalıp kullanır.SIMM ve DIMM bellek modülleri özel husustur. Disk ve manyetik bantlar gibi bilgisayar depolama diğer formları, kalıcı depolama olarak kullanılmıştır. Birçok yeni ürünün yerine verileri korumak için flaş bellek itimat değilken PDA ya da küçük müzik çalarlar gibi kullanmak içinde. çok sağlam bilgisayarlar ve netbook gibi bazı kişisel bilgisayarlar, aynı zamanda flash sürücüler ile manyetik disklerin yerini almıştır. flash bellek ile sadece NOR tipi ve doğrudan kod çalıştırılmasına, gerçek rasgele erişim yeteneğine sahip ve bu nedenle sık sık ROM yerine kullanılır; daha düşük maliyetle NAND tipi yaygın hafıza kartları ve solid-state sürücüler toplu depolama için kullanılır.

Veri Sınıflandırma Sistemi

Günümüzde kullandığımız pek çok bireysel bilgisayarda kolayca yükseltilebilir olan RAM’ler kulanılır; bunlara DRAM modulleri veya hafıza modulleri denilebilir. Bu modullerin boyutu birkaç adet sakıza eşdeğerdir. Zarar gördüklerinde veya kapasiteleri yetersiz geldiğinde kolayca yenileriyle değiştirilebilir. Ayrıca RAM’in az miktardaki kısmı (genellikle SRAM) işlemci, sabit diskler, disk sürücüleri gibi birçok sistem bileşeniyle tümleşik olarak kullanılır.

Geçici Sanal Bellek Oluşturma

Yoğun uygulama periyotları devam ederken RAM’in yetersiz kaldığı durumlarda birçok CPU yapısı ve işletim sistemleri bir tür sanal bellek yaratma işlemi yürütür.Bu işlemde sabit disk üzerindeki geçici bir alan kullanılır. Temelde sabit disk RAM’den oldukça yavaş olduğundan bu mekanizmanın aşırı kullanımı sistem performansını yavaşlattığından tercih edilmemektedir.

Ram’in Genel Özellikler

RAM, “Random Access Memory” (Rasgele Erişimli Bellek) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. RAM bilgilerin geçici olarak depolandığı bir hafıza türüdür. Bilgisayarlar genellikle o an üzerinde çalıştıkları programlar ve işlemlerle ilgili bilgileri RAM denen bu hafıza parçasında tutarlar. RAM ve sabit sürücü temel olarak aynı bilgileri saklarlar, ancak işlemcinin RAM’deki bilgilere erişme ve onları işleme hızı, sabit sürücüdeki bilgilere erişme ve onları işleme hızından çok daha büyüktür.
Bilgisayarlar işlem yaparken program kodları ve veri tutmak için RAM kullanırlar. RAM’in karakterini tanımlayan özelliği bütün hafıza noktaları neredeyse aynı hızda erişilebilir olmasıdır. Diğer teknolojilerin çoğu belirli bir bit veya byte okuduklarından gecikmelere sebebiyet verir.
Bir çok RAM türü uçucudur. Bunun anlamı disk ve kaset gibi hafıza depolama aygıtlarından farklı olarak bilgisayar kapatıldığında içerdiği veriyi kaybetmesidir.
Yeni nesil RAM’ler, bir bitlik veriyi dinamik RAM’lerdeki gibi kapasitörde akım olarak ya da statik RAM’lerdeki gibi bir flip-flop’ta durum olarak saklar. Yazılımlar RAM’leri ayırarak bir kısmının daha hızlı sabit disk gibi çalışmasını sağlayabilir. Buna ‘RAM Disk’ denir. Kullanılan hafıza kaydedilmemiş ise, RAM disk bilgisayar kapandığında veriyi kaybeder. Ama kaydedilmemiş hafıza ayrı bir güç kaynağına sahip ise -pil gibi- veriyi kaybetmez.

Ram’in Tarihçe

İlk zamanlar yaygın yazılabilir RAM, 1949-1952 yılları arasında geliştirildi.Manyetik çekirdek bellek olarak birçok bilgisayarda kullanıldı.Daha sonra 1960’ların sonu ve 1970’lerin başında statik ve dinamik entegre devreler geliştirildi. İlk ana hafıza sistemleri, bugünkü RAM gibi, vakum tüplerinden oluşturulmuştur, ama sıklıkla başarısız olmuşlardır. Çekirdek hafıza, küçük ferrit elektromanyetik çekirdeklere tellerle bağlanan, eşit ulaşım zamanlamasına pek sahip değildi. Çekirdek terimi bazı programcılar tarafından RAM’lerin bilgisayarın ana hafızası anlamında kullanılmaktadır. Tüp ve çekirdek hafızanın temel konsepti günümüz RAM’lerindeki tümleşik devrelerde kullanılır.
Alternatif birincil depolama mekanizmaları genellikle tek biçimli olmayan hafıza erişim gecikmelerini içerir. Gecikme satır hafızası bitleri tutmak için civa dolu tüplerde ses dalga dürtü serisi kullanılmıştır. Tambur hafıza günümüz sabit diskleri gibi sürekli yuvarlak manyetik bantlarda veriyi saklamıştır.

DRAM

Ekonomik nedenlerden dolayı, kişisel bilgisayarlarda, iş istasyonlarında, kontrol edilmeyen oyun konsollarında (Playstation, Xbox gibi) geniş hafızalar dinamik RAM’lerden oluşur. Bilgisayarın diğer kısımları zula hafıza (önbellek) ve diğer disklerdeki veri tamponları statik RAM kullanır.
Dinamik rastgele erişimli hafıza (DRAM) tümleşik devrelerin plastik ambalaja metal iğnecikler ile bağlanıp, sinyaller ile kontrol edilecek biçimde üretilir. Dinamik denmesinin nedeni enerjiyi saklamak için saniyede yüz defaya yakın içinde bulunan kondansatörlerin yüklenmesi gerekir. Günümüzde bu DRAM’ler kolay kullanım için rahat takılacak modüllerden oluşur.

SRAM

Her hücre için altı adete varan transistör kullanılır. Bu tip RAM’lerde bilgiler yüklendikten sonra sabit kalır. Sürekli enerji tazelemesi gerekmemektedir. SRAM (statik RAM), DRAM’den daha hızlı ve daha güvenilir olan ama onun kadar yaygın değildir. SRAM’lerin üretim maliyetlerinin DRAM’lerinkine oranla çok daha yüksektir.

RAM Sorunları

RAM bilgisayarın hızını doğrudan etkileyen donanım elemanlarından biridir. RAM’de oluşabilecek bir sorun da sistemin çalışmamasına sebep olacaktır. RAM sorunları, RAM’in kendisinden kaynaklanabileceği gibi anakarttan da kaynaklanabilir.

Resim 2.3: RAM bellek

RAM sorunu ile karşılaşmanız durumunda;

Bilgisayarınızın elektrik bağlantısını kesiniz.

Kasayı açınız.

RAM/RAM’lerin slotlara tam olarak takıldığından emin olunuz.

Birden fazla RAM varsa RAM’leri tek tek deneyerek bilgisayarı çalıştırınız.

Arızalı olan RAM’i değiştiriniz.

RAM Uyumluluk Sorunları

Bir bilgisayar sisteminde birden fazla RAM bulunabilir. Bu RAM’lerin özelliklerinin aynı olması gerekir. Farklı özellikteki RAM’lerin kullanılması olası RAM sorunlarına sebep olacaktır. Farklı özellikte RAM’lerin kullanılması durumunda sistem RAM miktarının tamamını görmeyebilir; görse bile tam performansla çalışmayacaktır. Böyle bir durumla karşılaşmanız durumunda RAM sayısını azaltınız ya da aynı özellikte RAM’leri kullanınız.

Ancak unutulmaması gereken bir nokta, işletim sisteminin 32 bit sürümü 3 GB RAM üzerini görmemektedir. 3GB üzeri RAM kullanılması durumunda 64 Bit işletim sistemi yüklenmelidir. Böyle bir sorun RAM sorunu değil işletim sisteminin özelliğinden kaynaklanmaktadır.